Do płacenia alimentów na dziecko może być zobowiązany mężczyzna, co do którego stosuje się tzw. domniemanie ojcostwa (opisane w art. 62 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – k.r.o.), niezależnie, czy w rzeczywistości jest on biologicznym ojcem dziecka, czy nie. Kiedy mężczyzna może być zwolniony z płacenia alimentów?
Obowiązujące w polskim prawie domniemanie ojcostwa sprawia, że do płacenia alimentów może być zobowiązany mężczyzna, który nie jest biologicznym ojcem, lecz nie zaprzeczył ojcostwa lub ojciec biologiczny twierdzący, że nie jest ojcem dziecka. Mężczyzna, wobec którego stosuje się domniemanie ojcostwa, nie może być zobowiązany do płacenia alimentów na dziecko, tylko wtedy, gdy skutecznie zaprzeczy ojcostwu, tj. zostanie wydany prawomocny wyrok w sprawie przez sąd. (Jeśli alimenty zostały już zasądzone, mężczyzna musi wystąpić do sądu z odrębnym powództwem o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego względem dziecka w odniesieniu do przyszłych świadczeń). Sposobem udowodnienia lub zaprzeczenia ojcostwa, uznawanym przez sądy w Polsce, jest wykonanie testów DNA.
Czy możliwy jest zwrot alimentów?
Może się zdarzyć, że mężczyzna, który płacił alimenty, dowie się po wielu latach, że jednak to nie on jest ojcem dziecka. Czy w tej sytuacji może żądać zwrotu środków? Sądy orzekają jednoznacznie. Świadczenie alimentacyjne ma szczególny charakter – służy ono zaspokojeniu potrzeb życiowych. Nawet wyrok sądu, w którym prawomocnie stwierdzono zaprzeczenie ojcostwa, nie upoważnia do zwrotu alimentów na rzecz płacącego je mężczyzny. Chociaż wyrok ten ma skutki prawne z mocą wsteczną, nie odnosi się to do wszystkich konsekwencji, w tym do wypłaconych świadczeń alimentacyjnych (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt III CZP 91/11).
