Władza rodzicielska to prawo rodziców do podejmowania decyzji dotyczących wychowania, edukacji, opieki zdrowotnej i majątku swoich dzieci. Prawo to ma na celu ochronę dobra dziecka. Czego konkretnie dotyczy władza rodzicielska, a gdzie nie sięga? Wyjaśniamy poniżej.
W Polsce zakres władzy rodzicielskiej jest regulowany przez Kodeks rodzinny i opiekuńczy, który określa prawa i obowiązki rodziców oraz ich dzieci, a także granice władzy rodzicielskiej. Zgodnie z nim rodzice mają obowiązek zaspokajać potrzeby fizyczne, psychiczne i emocjonalne swoich dzieci, a także zapewnić im bezpieczeństwo i dobrostan. Władza rodzicielska obejmuje prawo do podejmowania decyzji o tym, gdzie dziecko ma mieszkać, chodzić do szkoły, w jakich zajęciach ma uczestniczyć, z jakiej opieki medycznej może korzystać i w innych kluczowych kwestiach. Rodzice powinni jednak brać pod uwagę opinie dziecka, a decyzję podejmować zgodnie z jego dobrem oraz interesem społecznym.
Ograniczenia władzy rodzicielskiej
Kodeks rodzinny i opiekuńczy określa prawa dziecka w odniesieniu do władzy rodzicielskiej. Obejmują one m.in. prawo do ochrony przed krzywdą lub nadużyciami, prawo do wyrażania opinii, prawo do prywatności. Z chwilą ukończenia 13. roku życia dziecko nabywa ograniczoną zdolność do czynności prawnych, na przykład zawierania niektórych umów dotyczących spraw codziennych, jak choćby zakup biletu komunikacyjnego. Zakres władzy rodzicielskiej może być ograniczony przez sąd w przypadku nadużycia lub zaniedbania. Władza rodzicielska ustaje, gdy dziecko osiągnie pełnoletniość (18 lat). Rodzice mogą być jednak zobowiązani do finansowego wspierania swoich dzieci do 26. roku życia, jeśli nadal się uczą. W przypadku rozwodu władza rodzicielska jest dzielona lub przypisana jednemu z rodziców.