Gdy mówi się o windykacji lub egzekucji komorniczej, bardzo często porusza się kwestię praw, jakie przysługują dłużnikowi. Wierzyciele często mają wrażenie, że to właśnie dłużnicy są chronieni przez prawo, a oni sami mają związane ręce. Nie jest to oczywiście prawdą – wierzycielom również przysługuje szereg praw. W dzisiejszym wpisie pokrótce je omówimy.
Co może wierzyciel?
Uprawnienia wierzyciela są objęte sankcją przymusu państwowego. Wierzyciel ma więc prawo żądania od dłużnika spełnienia świadczenia, a w razie problemów może on dochodzić zwrotu należności z pomocą sądu i komornika. Wierzyciel może też zażądać zapłaty odsetek na opóźnioną płatność, a także formę windykacji. Zaleca się, by najpierw wykorzystał on wszystkie możliwości polubowne (np. wezwanie do zapłaty, negocjacje itp.), a jeśli nie odniosą one skutku, dopiero skierował sprawę do sądu i komornika. Wierzyciel ma również prawo do wyboru komornika, który będzie prowadził postępowanie egzekucyjne, jednak od tej zasady są wyjątki (np. przy egzekucji nieruchomości). Kolejnym prawem wierzyciela jest prawo do wskazania sposobu egzekucji. Może on wskazać, czy egzekucja ma być prowadzona np. z rachunków bankowych dłużnika, jego ruchomości itp. Wierzyciel ma również prawo do informacji o majątku dłużnika, tj. może on zawnioskować do komornika o poszukiwanie majątku dłużnika przez podjęcie czynności terenowych. Ponadto prawem wierzyciela jest możliwość zabezpieczenia roszczenia niepotwierdzonego jeszcze tytułem wykonawczym (tzw. postępowanie zabezpieczające). Na każdym etapie sprawy ma on prawo zawrzeć ugodę z dłużnikiem i zawiesić lub umorzyć toczące się postępowanie.
Czego nie wolno wierzycielowi?
Działania wierzyciela muszą mieścić się w granicach prawa, dlatego przy odzyskiwaniu swoich należności warto skorzystać z pomocy doświadczonego radcy prawnego, który wskaże wszystkie legalne możliwości. Wierzycielowi nie wolno nachodzić domu dłużnika bez jego wyraźnej zgody, ani tym bardziej na własną rękę zajmować jego ruchomości lub nieruchomości. Wierzyciel nie może też zmuszać dłużnika do udzielania informacji np. o aktualnej sytuacji życiowej, ani tym bardziej mu grozić, czy stosować przemoc. Warto tu wspomnieć również o ograniczeniach firm windykacyjnych – część środków przymusu może zastosować tylko komornik i to po uzyskaniu przez wierzyciela korzystnego orzeczenia sądu z klauzulą wykonalności.