Działalność wydobywcza kopalni bardzo często prowadzi do osuwania się ziemi, wstrząsów o różnym nasileniu, czy też zmian poziomu wód gruntowych. Ma to duży wpływ na znajdujące się w okolicy nieruchomości. Wszystkie wymienione wyżej zjawiska bardzo często powodują bowiem różnego rodzaju uszkodzenia budynków. Mogą to być np. pęknięcia, rysy, a nawet zawalenia się konstrukcji budowlanych. Zmiany wywoływane działalnością górniczą, mogą mieć także negatywny wpływ na plony rolnicze, prowadzić do takiego stopnia degradacji gruntów, że dalsze korzystanie z nich może nie być już możliwe lub do zaniku wód gruntowych na danym terenie. Tego typu sytuacje nazywamy szkodami górniczymi. Przepisy prawa pozostawiają w takich przypadkach możliwość dochodzenia odszkodowania za szkody górnicze.
Ugoda z kopalnią – jak to wygląda od strony formalnej?
Aby zacząć ubiegać się o odszkodowanie za szkody górnicze, należy skierować sprawę do sądu cywilnego. Jednak warunkiem takiego działania jest uprzednie wyczerpanie możliwości zawarcia ugody. Należy zatem zawsze zacząć od próby polubownego załatwienia sprawy z kopalnią. Ugoda z kopalnią może zostać zawarta na podstawie przedstawionego wniosku. Należy w nim zawiadomić kopalnię o fakcie poniesienia szkody na skutek zniszczeń obiektu budowlanego, upraw lub działalności rolnej. Trzeba także dokładnie określić rodzaj oraz rozmiar szkody, a także czas, kiedy szkoda została dostrzeżona. Należy pamiętać, aby wskazać również jakiej rekompensaty lub sposobu naprawienia szkody wnioskodawca oczekuje. Istnieje bowiem wybór między naprawą szkód przez sprawcę lub wypłatą określonej kwoty pieniężnej, która umożliwi naprawę zniszczeń we własnym zakresie. Jeśli wnioskodawca woli odszkodowanie pieniężne, należy wówczas we wniosku określić wartość poniesionych strat lub utraconych korzyści.
Kiedy kopalnia odpowie na wniosek o ugodę?
Po wpłynięciu wniosku o ugodę ws. szkód górniczych kopalnia ma 30 dni na odpowiedź i przedstawienia własnego stanowiska w sprawie. Jeśli osoba ubiegająca się o wypłatę odszkodowania w swoim wniosku wyznaczy dłuższy termin, wówczas to on będzie obowiązywał kopalnię. Brak odpowiedzi ze strony kopalni w wymaganym terminie jest równoznaczny z odrzuceniem przez kopalnie możliwości zawarcia ugody. Jeśli treść proponowanej przez kopalnię ugody, nie odpowiada poszkodowanemu, może on wystąpić wówczas z pozwem cywilnym przeciwko kopalni.
Kiedy skorzystanie z ugody jest korzystne?
Z zawarcia ugody z kopalnią warto skorzystać wtedy, gdy w pełni zaspakaja ona roszczenia poszkodowanego oraz nie zawiera niekorzystnych dla niego rozwiązań. Należy zdawać sobie sprawę z faktu, że podpisanie ugody wyklucza możliwość wystąpienia do sądu (chyba że strona, która ją zawarła, naruszy jej postanowienia). Dlatego też należy bardzo dokładnie sprawdzić, czy wartość szkód lub strat została oszacowana prawidłowo. Warto również upewnić się, czy w treści pisma z kopalni nie znajdują się zapisy wyłączające odpowiedzialność kopalni w przypadku przyszłych szkód.