W obecnie sytuacji gospodarczej w Polsce i na świecie, a także wydającej się zbliżać wielkimi krokami recesji, poważnym problemem dla przedsiębiorców i uczestników obrotu gospodarczego będą terminowe dokonywanie płatności za wykonane usług i dostarczone towary. Windykacja długów to jest ogólne pojęcie na wszelkie czynności materialnoprawne i procesowe, których celem jest wykonanie przez dłużnika zobowiązania wobec wierzyciela.
Szeroką pojętą windykację można podzielić na 3 zasadnicze etapy: windykację polubowną (przedsądową), windykację sądowe oraz egzekucję. Windykacja przedsądowa są to działania w ramach których wierzyciel (bądź jego przedstawiciel), stara się nakłonić dłużnika do dobrowolnej spłaty należności w wyniku prowadzonych negocjacji. Niejednokrotnie stosowanym rozwiązaniem jest zawarcie porozumienia zawierającego harmonogram spłaty zadłużenia. Wierzyciel jest uprawniony po spełnieniu określonych przesłanek wpisać dłużnika do Krajowego Rejestru Długów, rejestrów informacji gospodarczej oraz do umieszczenia długu w ogólnodostępnych notowaniach wierzytelności.
Jeżeli windykacja przedsądowa okaże się bezskuteczna wówczas wierzyciel powinien skierować sprawę na drogę postępowania sądowego celem uzyskania tytułu wykonawczego, czyli prawomocnego orzeczenia umożliwiającego ewentualnie etap następny – prowadzenie egzekucji. Jeżeli dłużnik pomimo wyroku Sądu nadal nie zaspokaja wierzyciela wówczas kieruje on sprawę do komornika – etap postępowania egzekucyjnego. Komornik Sądowy ma szereg możliwości prowadzenia egzekucji z majątku dłużnika, który zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego może być przedmiotem egzekucji.
Jednakże wierzyciel jeśli nie ma w dalszym ciągu zaspokojonego swojego roszczenia może wykazywać szereg inicjatyw celem odzyskania swojej należności. Warto w tym zakresie skorzystać z usług profesjonalnego pełnomocnika, który ma wiedzę i doświadczenie w tego typu sprawach. Wierzyciel jest uprawniony do następujących przykładowo czynności, jeżeli inne metody egzekucji, tzw. tradycyjne: zajęcie wynagrodzenia, egzekucja z rachunków bankowych, z ruchomości dłużnika, nieruchomości okazują się bezskuteczne:
- złożenia powództwa o ustanowienie przymusowej rozdzielności majątkowej w celu prowadzenia egzekucji z majątku dłużnika, który mu przypadł na skutek ustanowienia rozdzielności majątkowej;
- zajęcia przysługujących dłużnikowi wierzytelności z tytułu zachowku – tut. Kancelaria niejednokrotnie występowała z takim pozwem, gdyż wierzyciel jest uprawniony do wytoczenia takiego powództwa, zaś komornik może dokonać zajęcia takiej wierzytelności dłużnika;
- zajęcia przysługujących dłużnikowi wierzytelności z tytułu zniesienia współwłasności, działu spadku, podziału majątku dorobkowego – wierzyciel jest uprawniony do złożenia takich wniosków inicjujących postępowanie sądowe w tym zakresie, ponieważ jako wierzyciel posiada interes prawny w prowadzeniu takiego postępowania nieprocesowego, zaś wierzytelności dłużnika z ww. tytułów podlegają zajęciu komorniczemu;
- prowadzenie egzekucji z nieruchomości lub jej części która jest własnością dłużnika – wierzyciel posiada również uprawnienie do ujawnienia dłużnika w księdze wieczystej jeżeli posiada wiedzę, że dłużnik jest jej faktycznym współwłaścicielem, jednakże nie ujawniał on swojej własności aby utrudniać zaspokojenie roszczenie dłużnika.
Całkowicie odrębną kwestią jest sytuacja jeżeli działania dłużnika wyczerpują znamiona przestępstw określonych przepisami obowiązującego kodeksu karnego. Jeśli taka sytuacja miała miejsce to wówczas wierzyciel ma możliwość złożenia stosownego zawiadomienia do organów ścigania, ze wskazaniem, że działania dłużnika wyczerpując znamiona przestępstwa określonego w kodeksie karnym, jednak należy pamiętać, iż wykazanie złej woli dłużnika nie jest łatwe, gdyż musi on mieć świadomość i rozeznanie, że działa na szkodę wierzyciela i dokonuje takich czynności umyślnie. Zaś bezpodstawne oskarżenia względem dłużnika może narazić wierzyciela na roszczenia dłużnika względem własnej osoby o ochronę dóbr osobistych, dlatego działania w tym zakresie należy podejmować po stosownym rozeznaniu i autor zaleca unikanie pochopnych działań.
Reasumując powyższe rozważania autor wskazuje, że windykacja jest problemem wielowątkowym, wymagającym stosownej wiedzy i umiejętności psychologicznych, dlatego warto w zakresie tym korzystać z porad fachowców, co z pewnością ułatwi wierzycielowi odzyskanie swojej należności, a także zapobiega przedawnieniu roszczenia wierzyciela.
