W świetle obowiązujących przepisów odrzucenie spadku wiąże się z wieloma konsekwencjami prawnymi, m.in utratą prawa do zachowku oraz zwolnienia z obowiązku zapłaty zachowku osobom do niego uprawnionym. Od tych reguł są jednak wyjątki. Poniżej wyjaśniamy na przykładach, w jaki sposób odrzucenie spadku wpływa na prawo do zachowku osób wcześniej do niego uprawnionych.
Na początku warto podkreślić, że odrzucenie spadku może, ale nie musi, mieć wpływ na zachowek, przy czym wpływ ten oznacza zarówno zmianę konieczności jego zapłaty, jak i brak możliwości żądania zachowku. Osoby odrzucające spadek najczęściej dokonują tego z obawy przed przejęciem długów spadkodawcy. Ich działanie jest uzasadnione. Przed podjęciem decyzji powinny jednak poznać wszystkie jej konsekwencje.
Osoby odrzucające spadek tracą prawo do zachowku, jednak ich zstępni tego prawa nie tracą, jeżeli zostali poczęci przed śmiercią spadkodawcy. Kolejna ważna zasada dotyczy wypłaty zachowku. Otóż, osoba odrzucająca spadek zazwyczaj jest zwolniona z wypłaty zachowku uprawnionym krewnym. Jednak nie dzieje się tak, jeżeli osoba ta była obdarowana przez spadkodawcę w czasie 10 lat przed śmiercią darowizną, ponieważ jest ona również wliczana do masy spadkowej.
Odrzucenie spadku przy dziedziczeniu testamentowym i ustawowym
Aby odrzucić spadek, konieczne jest złożenie stosownego oświadczenia. Oznacza to zarazem przyjęcie tzw. fikcji prawnej, polegającej na traktowaniu osoby składającej pismo jak osoby, która nie dożyła śmierci spadkodawcy, a więc wyłączonej z dziedziczenia, także z zachowku. Warto jednak dodać, że ustawodawca w art. 1022 Kodeksu Cywilnego dopuszcza możliwość odrzucenia spadku testamentowego przy zachowaniu dziedziczenia ustawowego. W takim przypadku możliwość żądania zachowku zostaje zachowana.
