Odszkodowanie i zadośćuczynienie to dwa odmienne pojęcia, które jednak w języku potocznym często mylnie stosowane są w sposób zamienny. W obu przypadkach mamy do czynienia ze swego rodzaju rekompensatą dla poszkodowanej osoby, która doznała krzywdy lub szkody. W dalszej części naszego wpisu wyjaśniamy, czym zadośćuczynienie różni się od odszkodowania i jakie są zasady przyznawania tych świadczeń.
Czym jest zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie to rekompensata szkody niematerialnej, a więc krzywdy, która z oczywistych względów jest dość trudna do jednoznacznego wyliczenia. Zgodnie z art. 445 Kodeksu cywilnego ma charakter kompensacyjny, a więc jego wysokość nie może stanowić sumy symbolicznej. Nie wynika też ze sztywnych zasad jak w przypadku odszkodowania, lecz musi przedstawiać dla poszkodowanego ekonomicznie odczuwalną wartość. Ważne jest przy tym, by zadośćuczynienie uwzględniało doznaną krzywdę, na którą składają się przede wszystkim ból i inne dolegliwości fizyczne, ale również ewentualne cierpienie psychiczne — zwłaszcza w przypadku trwałego lub nieodwracalnego uszczerbku na zdrowiu.
W przypadku zadośćuczynienia istotne znaczenie ma pojęcie „krzywdy”, które jest bardzo trudne do zdefiniowania, a tym bardziej do oszacowania konkretnej wartości pieniężnej. Jak określić wartość krzywdy rodzica, który traci dziecko lub sportowca, który w wyniku wypadku nigdy już nie będzie chodzić? Oszacowanie wysokości zadośćuczynienia jest więc zdecydowanie bardziej problematyczne niż odszkodowania.
Należy podkreślić też, że z zadośćuczynieniem mamy do czynienia wyłącznie w przypadku szkodzie na osobie.
Kiedy przyznawane jest odszkodowanie?
Celem odszkodowania jest naprawa zaistniałej szkody, która w tym przypadku jest wymierną stratą majątkową lub wynikającą z utraty korzyści. Wartość szkody można dokładnie oszacować — konkretna wartość pieniężna odpowiada poniesionej stracie. Przykładowo, jeśli w wyniku wypadku doszło do uszkodzenia i zniszczenia samochodu, szkodę stanowi jego wartość. Oprócz tego ofiara zdarzenia drogowego ma prawo do żądania zwrotów koszów leczenia, rehabilitacji, dojazdu do placówek medycznych, zakupu sprzętu medycznego itp.
Czy można ubiegać się o odszkodowanie i zadośćuczynienie za jedną szkodę?
Zdarzają się sytuacje, że to samo zdarzenie powoduje szkodę majątkową, za którą przysługuje odszkodowanie, oraz niemajątkową, czyli krzywdę, której dotyczy zadośćuczynienie. Ubieganie się o oba świadczenia jest możliwe.
Najlepszym tego przykładem są wypadki komunikacyjne, w których dochodzi do uszkodzenia pojazdu oraz doznania obrażeń przez ludzi. W takich sytuacjach można domagać się obu form rekompensaty, czyli odszkodowanie komunikacyjne oraz zadośćuczynienie.
Jeśli potrzebujesz porady prawnej lub profesjonalnego wsparcia w powyższym zakresie, zapraszamy do skorzystania z usług naszej kancelarii.
